نمد مالی سمنان
یکی از صنایع دستی های استان سمنان که سابقه دیرینه ای دارد نَمَد است. شیوه بافت نمد در مناطق مختلف ایران تقریباً از الگوی یکسانی پیروی می کند و گاهی در رنگ، نقش و ظرافت با هم تفاوت می یابد. تاریخچه نمدمالی را کهن تر از تمامی منسوجات و زیراندازهای بشری می دانند. در ادبیات شفاهی نمدمالان سمنان داستان معروفی را با این مضمون نَقل می کنند که پسر حضرت سلیمان چوپانی بود که می خواست از پشم گوسفندش برای بافت پارچه استفاده کند، وی پس از چندین بار شکست در این آرزو ناکام شد و از روی خشم و اندوه پشم را مشت کوبید و اشک ریخت.
اشک ها به درون الیاف پشم راه یافت و آنها را به هم چسباند و اینگونه بود که نخستین نمد خلق شد! نمد زیراندازی است که بدون استفاده از دار تهیه می شود. برای تهیه آن عمل بافت صورت نمی پذیرد، بلکه با استفاده از دو خاصیت پشم (جعدیابی و پوستهای شدن) و با ایجاد فشار (مالیدن) و رطوبت و حرارت و در نتیجه درهم رفتگی الیاف پشم نمد تولید می شود. مواد اولیه مورد استفاده در نمد، فقط پشم بهاره‌ی گوسفند با الیاف بلند در رنگ های مختلف است. ابزار کار نمدمالان معمولاً پارچه کرباس برای بستن نمد است و در واقع این زحمت و حوصله جان فرسای هنرمند است که باعث ایجاد نمد می شود.
نمد معمولا یک روزه ساخته می شود و نکته قابل توجه آن است که برای تهیه یک نمد دو در سه متر همان مقدار پشم مصرف می شود که برای تولید قالیای به همین ابعاد استفاده می شود. اما زمان تولید نمد (یک روز) باعث می شود که نمد با قیمت بسیار ارزانتری روانه بازار شود. نحوه تولید بدین صورت است که نمدکار ابتدا نقش را روی پارچه کرباس با استفاده از پشم های رنگی (خود رنگ) طراحی میکند، سپس پشم های حلاجی شده را روی کل سطح مورد نظر قرار می دهند و با پیچیدن کرباس و مالیدن آن و پاشیدن آب جوش نمد تولید می شود. نمد در اصل به عنوان نوعی زیرانداز استفاده می شده است. اما برای مصارفی چون رویه کرسی، جل اسب، وسایل آشپزخانه، عروسک سازی و صنعت پوشاک نیز رایج است. نقوش نمدهای سمنان غالباً انتزاعی و یا ملهم از طبیعت است که از این میان می توان به نقوش چهارگوش خورشیدی، نمد تخممرغی یا ترنجی، چهارگوش بند رومی، گرد ستارهای، و سایر اشکال هندسی اشاره کرد. در حال حاضر نمدمالی در شهر سمنان و شاهرود انجام می شود.
منبع : visitiran.ir/fa
