جشن سده چیست؟ جشن سده امروزه هم مانند بسیاری از جشن های باستانی ایران توسط زرتشتیان برگزار میگردد. جشن سده در صدمين روز طی شده از زمستان بزرگ مصادف با ۱۰ بهمن ماه و پنج روز بعد از جشن نوسره برگزار می شود و یکی از معروف ترین جشن های ایرانیان باستان را میتوان جشن سده دانست.
جشن سده
در سال شمار ایرانی سال به دو بخش زمستان بزرگ و تابستان بزرگ تقسیم میشد. زمستان بزرگ دربرگیرنده ماه های آبان،آذر،دی،بهمن و اسفند و تابستان بزرگ شامل ماه های فروردین تا مهر می شد . در نامگذاری سده عقیده بر این بوده است که سد روز از زمستان گذشته باشد. بنابراین سه ماه آبان و آذر و دی به علاوه ده روز از بهمن را محاسبه میکنند . یعنی جشن سده در دهم بهمن برگزار می شود.
زرتشتیان در هر شرایطی جشن های باستانی را برگزار کرده و می کنند از جمله آیین جشن ســده ،(سده سوزی در کرمان تا هیرم بو” Hirom bow” زرتشتیان شریف آباد یزد از کوشک ورجاوند تا کرج در هر گوشه از این جهان پهناور که باشند ارج گزار این آیین کهن هستند)
برگزاری جشن بدین صورت است که توده ی بزرگ خرمن را در مکانی گرد هم می آورند . به دور این توده خرمن در حلقه اول دختران قرارمیگیرند ودر حلقه های بعدی مردان ومهمانان هستند. چند تن از موبدان زرتشتی با رخت وکلاه سپید ، دست در دست یکدیگر در حالی که نیایش آتش را زمزمه می کنند و بدور توده خرمن که آتش زده اند می چرخند. در آتشدان ها اسپند و کندر یا به گفته ی شیرازی ها بو خوش یا بو خش buxash می ریزند .جشن ها همیشه با آهنگ های شاد موسیقی همراه است ,در این روز از مهمانان با خوردن آش ویژه و نان سیروگ sirug پذیرایی می کنند.
نيايش آتش
درود بر تو ای آتش!
ای برترين آفريدهء سزاوار ستايش اهورا مزدا!
به خشنودی اهورا مزدا، راستی بهترين نيکی است، خرسندی است.
خرسندی برای کسی که راستی را برای بهترين راستی بخواهد
بر می گزينم که مزدا پرست زرتشتی باشم و خدايان پنداری را زدوده، تنها به اهورا باور داشته باشم.
به تو ای آتش! ای پرتو اهورامزدا! خشنودی و ستايش آفريدگار و آفريدگانش برساد!
افروخته باش در اين خانه!
پيوسته افروخته باش در اين خانه! فروزان باش در اين خانه! تا دير زمان افزاينده باش در اين خانه!
به من ارزانی ده ای آتش! ای پرتو اهورامزدا! آسايش آسان! پناه آسان! آسايش فراوان!
فرزانگی، افزونی، شيوايی زبان و هوشياری روان و پس از آن خرد بزرگ و نيک و بی زيان و پس از آن دليری مردانه، استواری، هوشياری و بيداری، فرزندان برومند و کاردان، کشورداری و انجمن آرا، بالنده، نيک کردار، آزادی بخش و جوانمرد، که خانه مراوده مرا و شهر مرا و کشور مرا آباد سازند و انجمن برادری کشورها و همبستگی جهانی را فروغ بخشند.
راستی بهترين نيکی است، خرسندی است.
خرسندی برای کسی که راستی را برای بهترين راستی بخواهد.
