برقع هرمزگان
برقع روبندی است که در بین زنان حاشیه ی خلیج فارس به خصوص استان هرمزگان رایج است. برقع یک واژه ی عربی است. گویش مردم هرمزگان به صورتی است که حرف قاف را کاف تلفظ میکنند، به همین دلیل برقع را برکه می گویند. در شهرستان های غرب هرمزگان برقع را بتیله نیز می نامند. برقع دارای انواع مختلفی است بعضی از آنها بزرگ و پهن بوده و همه ی صورت را می پوشاند و تنها دو سوراخ در مقابل چشم ها در آن وجود دارد ولی بقیه برقع ها نازک و قیطانی است و تنها قسمتی از چشم ها و ابروها را می گیرد.
این روبند از گذشته های دور در این منطقه مورد استفاده بوده و سیر تکاملی خود را نسل به نسل سپری کرده تا به امروز رسیده است. برقع در مناطق گوناگون حاشیه ی خلیج فارس باتوجه به شرایط مختلف اقلیمی، اعتقادی، اجتماعی و فرهنگی به انواعی تقسیم می شود که متناسب با شرایط آن منطقه است. دلایل استفاده از برقع عبارتند از حفظ حجاب، محافظت پوست صورت در برابر نور خورشید، ناشناس ماندن در شغل هایی چون دست فروشی، پیله وری و همچنین برای زیبایی و زینت است. از میان برقع ها سه گروه برقع مرسوم تر است که به نامهای برقع نخی، برقع پارچه ای و برقع شیله ای شناخته می شود.
برقع نخی بیشتر در روستای کوه مبارک واقع در حوزه ی غرب شهرستان جاسک، در شرق استان هرمزگان ساخته می شود. بومیان منطقه این برقع را گُلوطوف می نامند شاید بتوان گفت منظور از طوف همان طوفان است. این برقع به شکل چهارگوش است، ترکیب بندی متقارن دارد و اگر برقع به صورت کاربردی روی صورت زن تصور شود نقطهی تاکید چشمان شخص است که از برقع استفاده می کند. گویی تمام زحمات و کارهایی که برای برقع انجام می شود برای گرامیداشت چشم هاست. در این منطقه به هر کدام از گره هایی که با نخ قرمز روی زمینه ی مشکی سوزن دوزی می شود کال گفته می شود. از کنار هم قرار گرفتن این نقطه ها یا کال ها، خطهایی ایجاد می شود که به آن زِره می گویند. این کال ها و زره ها باعث ایجاد بافت هایی در برقع می شوند که به لحاظ بصری فضای خوشایندی را برای مخاطب ایجاد می کند. زره ها عمدتاً به رنگ قرمز و سبز است. در آداب و رسوم مردمان این مناطق آبتنی در دریا خصوصاً روزهای چهارشنبه برای رفع بلایای ناشی از چشم شور یا چشم زدن از اعتقادات قدیمی به شمار می رود. در مواردی آب دریا را در ظرفی گذاشته و به در حیاط خانه آویزان می کنند که رفع بلا شود بنابراین اعتقاد نقش چشم بند را به عنوان نمادی از رفع بلا و چشم زخم به رنگ آبی و سفید روی برقع اجرا کرده اند.
منبع : visitiran.ir/fa
