احرامی بافی خوزستان
احرامی بافی، یکی از رشته های پارچه بافی سنتی ایران و رشته ی بومی استان خوزستان است. این منسوج، بافت های از الیاف پشم و پنبه با طرح های ساده ی هندسی است که به وسیله ی دستگاه پارچه بافی دستی بافته میشود. در گذشته، نوع بدون نقش این دست بافته را به عنوان پوشش احرام در اجرای مناسک حج به کار می بردند، اما هم اکنون احرامی در اندازه های گوناگون در قالب سجاده، پادری، روفرشی، روتختی، کیف و محصولات مشابه بافته می شود.
در استان یزد منسوجی به نام “حرمی” و در استان ایلام نیز منسوجی به نام “احرام” بافته میشود که این منسوجات از لحاظ مواد اولیه، ابعاد، نقوش و رنگبندی با منسوج احرامی استان خوزستان متفاوت است. در بافت احرامی از نقشه استفاده نمیشود، طرح ها، نقشه ها و رنگ بندی زاییده ی ذهن خلاق بافنده است و اغلب از یک شکل کلی پیروی می کند. به دلیل ماهیت بافت این نوع دست بافته، اجرای نقوش گردان و منحنی امکان پذیر نیست و نقش ها هندسی و متقارن هستند. رایج ترین طرحهای احرامی خوزستان عبارتند از: طرح لوزی، طرح کاجی، طرح لوزی در لوزی، طرح راه راه ساده، طرح راه راه تیخروسی، طرح آجرکاری، طرح پروانه، طرح خشتی، طرح عروسکی و طرح بوسه ی دو ماهی
نقوش دست بافته های احرامی به نوعی بازنمود نقوش سفالینه های تمدن شوش با قدمت چند هزار ساله است. رنگ های به کاررفته در احرامی رنگ هایی شاد، درخشان و روشن مانند قرمز، زرد، آبی، سبز و سفید است. در حال حاضر اکثر احرامی های خوزستان در ابعاد 110*70 و 100*150 بافته می شود. دستگاه سنتی احرامیبافی از نوع دووردی است. دستگاه احرامی بافی به صورت ثابت در کارگاه مستقر می شود و نخ های تار به شکل افقی بر روی آن قرار می گیرند.
بیشتر قطعات این دستگاه مشابه سایر دستگاههای نساجی سنتی از جنس چوب است. از جمله ابزار مورد استفاده در این بافت سنتی میتوان به این موارد اشاره کرد: 1- دفه، ابزاری است که برای کوبیدن پود ها از آن استفاده می شود؛ 2- لیت، قطع های مستطیل شکل از جنس نی مرداب که نخ های چله از میان این تیغه عبور می کنند؛ 3- بلول (ماسوره) لوله باریک و کوتاهی است که نخ پود به دور آن پیچیده می شود؛ و 4- چرخ ماسوره تابی که شامل دو چرخ بزرگ و کوچک است که با چرخاندن چرخ بزرگ، چرخ کوچک دستگاه نیز می چرخد و نخ را به دور ماسوره می پیچد. از مهمترین مراکز بافت احرامی خوزستان می توان به شهرستان های شوشتر، دزفول، بهبهان، سوسنگرد و مسجد سلیمان اشاره کرد.
منبع : visitiran.ir/fa
