تاق گرا
«پاتاق» در استان «کرمانشاه» نام یک گردنه، تنگ، ده و نیز جایگاهی تاریخی است. پاتاق بر سر راه «کرمانشاه» به «سرپل ذهاب» قرار دارد. گردنه پاتاق که «گردنه آسیا»، «دروازه زاگرس»، «عقبه حلوان» و «گریوه تاق گرا» نیز خوانده میشود، از برخورد کوه «نوا» و «دالاهو» پدید آمده است.
در همین گردنه که در ارتفاع 1900 متری از سطح دریا قرار دارد، سرچشمه رود الوند میجوشد. راهی نیز که از این گردنه میگذرد به دوران نوسنگی و تا 11 هزار سال پیش باز میگردد. همچنین راه تیسفون، پایتخت شاهنشاهی ساسانی به بخشهای میانی ایران نیز از همین گردنه میگذشته است. همینجا بود که ارتش ایران نیروهای متفقین را به فرماندهی «فیلد مارشال ویلیام اسلیم» از پیشروی باز داشت.
در همین گردنه تاریخی است که نشانی دیگر از تاریخ میتوان جست. یک تاق سنگی که در کنار راه باستانی سنگفرشی ایستاده است. «تاق گرا» تاقی سنگی است که ساختش به دوران شاهنشاهی ساسانی و خسرو دوم باز میگردد. طاق گرا که وظیفه مرزبانی ایران را در غرب کشور داشتهاند. این طاق را باستان شناسان مانند یک ایستگاه مرزی تشخیص دادهاند.
تاق گرا یک سازه از ماده سنگ و ساروج با ساختار چهارگوش کشیده است. بلندای سازه نزدیک به 12 متر، درازای نزدیک به 8 متر و پهنای نزدیک به 5 متر است. پایه سازه بالاتر از 1 متر بلندا داشته و از زمینه تا آغاز کمانه تاق نزدیک به 6 متر است که سازه یک ایوان را درون خود جای داده است که دیوارهایش سنگنگاری شده است. بالای سازه نیز کنگرههای سنگی کار شده است، که 7 کنگره از رو و پشت و 5 کنگره نیز از دو سو دیده میشود.
منبع : visitiran.ir/fa