غار سنگ شکنان جهرم
این غار در ابتدای دره قلات در جنوب غربی جهرم زیر تپه های البرز كوه جنوبی است و هنوز تاریخ دقیقی برای ساخت و حفر تونل های آن معین نشده است هرچند اغلب كارشناسان و ساكنان محلی، قدمت این غار را مربوط به دوره صفویه می دانند.
غار سنگ اشكن جهرم در ارتفاع 1091 متری از سطح دریا قرار دارد فاصله این غار تا شهر جهرم سه كیلومتر و تا شیراز، 193كیلومتر است. طول غار حدود 350 متر و عرض آن 150 متر، با وسعتی حدود چهار هكتار است و ارتفاع آن سه تا چهار متر و در انتها به كمتر از یك متر می‌رسد. مهمترین وسایلی كه سنگ شكنان و سنگ تراشان به كار می‌بردند، ارّه‌های دوسر، پتک، چكش، اهرم، تیشه، انواع سوهان، قلم، نخ و دوده، دریل‌های كوچک دستی و … بوده است.
در این مكان چند سنگ شكن به كار برداشت سنگ مشغول بودند. هر كدام از آن‌ها در یك مسیر و دهانه، سنگ برداشت می‌كردند و برای جلوگیری از ریزش سقف هر از چند متر قسمتی را باقی می گذاشتند تا به صورت یک ستون نگه دارنده عمل كند. به این دهانه‌ها یا دالان‌ها، اصطلاحاً «كارخانه» می‌گفتند.
سنگ های این غار در بناهای مختلف شیراز، به خصوص مسجد جامع عتیق و بیمارستان نمازی و برخی خانه های اعیانی جهرم مانند منزل كوهكن، منزل پیمان، مسجد و مدرسه خان و مقابر جهرم و شیراز و سایر شهرهای اطراف به‌كار رفته است.
از این سنگ ها به خاطر شكل پذیری بهتر، برای كارهای تزیینی به عنوان نمای ساختمان‌ها و سردرها، پنجره‌های مشبک، فرش حیاط و سكوها، سنگ قبر، كتیبه های سنگی، شیر سنگی، آب چک، ناودان، نهر یا حوض سنگی، پله، رخ‌بام، هاون سنگی، دیگ های سنگی، مجسمه های شیر، خمره های سنگی و… استفاده می شد این غار با بیش از صد ستون سنگی و دوازده دهانه، با شماره 10117، ثبت ملی شده و یكی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهرستان جهرم است.
منبع : visitiran.ir/fa
