سد امیرکبیر
سد امیرکبیر که به سد کرج هم معروف است، بر روی رودخانه کرج بسته شده و آب شرب مردم تهران را فراهم میکند. این سد در مسیر جاده چالوس، نزدیک دهکدهای به نام «واریان» و نرسیده به «پل خواب» قرار دارد.
سد امیرکبیر سدی چند منظوره است که علاوه بر تأمین آب، انرژی برقآبی هم تولید میکند. همچنین انباشت آب در پشت سد، امکان پرورش ماهیانی از جمله قزلآلا را فراهم کرده است. گذشته از همه اینها، این سد با ایجاد یک چشمانداز زیبا، به مقصدی برای گردشگران و مسافران جاده چالوس تبدیل شده است.
ساخت سازه سد که از سال 1337 خورشیدی آغاز شده بود، در سال 1342 خورشیدی پایان یافت. انجام پروژههای طراحی و ساخت سد در زمان حکومت پهلوی دوم و زیرنظر آمریکاییها انجام شد. به علت زلزلهخیز بودن منطقه، محاسبات خاصی برای طراحی این سازه صورت گرفت. در نهایت سدی ساخته شد که طول تاج آن 390 متر و ارتفاع آن از پِی، 180 متر بود. امروزه این سد «بتنی – قوسی»، قدرت ذخیره 205 میلیون متر مکعب آب را در خود دارد و طول دریاچه آن به پنج و نیم کیلومتر میرسد.
با بهرهبرداری از سد کرج، چندین روستای اطراف آن از جمله روستای «رَزَکان» به زیر آب رفتند و اهالی آن به روستای دیگری در اطراف کرج منتقل شدند که امروزه «رزکان نو» نام دارد. این اتفاقی بود که برای اهالی روستاهای دیگری از جمله «واریان» و «کوشک» هم افتاد. امکان آلودگی آب توسط هتلی به نام واریان که در نزدیکی دریاچه سد قرار داشت هم منجر به تعطیلی این هتل شد و به واسطه آن، تمامی تأسیسات مرتبط با تمرینات نظامی ارتش در جوار دریاچه هم به تعطیلی کشیده شد.
دریاچه سد امیرکبیر اتفاقات تلخی را هم به خود دیده است. از جمله آنها میتوان به مرگ دلخراش «آلبرت لاموریس» اشاره کرد که هنگام فیلمبرداری صحنههای پایانی مستند «باد صبا»، به همراه هلیکوپتر و خدمه پرواز به درون دریاچه سد سقوط کرده و از بین رفت.
امروزه از دریاچه سد امیرکبیر برای انجام ورزشها و تفریحات آبی از جمله قایقرانی و قایقسواری، ماهیگیری و اسکی روی آب هم استفاده میشود.
آدرس : ایران، البرز، کرج، کیلومتر ۲۵ جادهی چالوس
منبع : visitiran.ir/fa