تونل کوهرنگ
«تونل کوهرنگ» آبراهی است که برای انتقال آب رودخانه «ماربر» از شهرستان «کوهرنگ»، در شمال غربی استان «چهارمحال و بختیاری» به روخانه «زاینده‌رود» در نزدیکی شهر «چلگرد» در بخش کوهرنگ همین استان پیریزی شده است.
تونل کوهرنگ یکی از بخشهای گردشگری استان به شمار میرود که در کنار «چشمه دیمه»، «چشمه سرداب»، «چشمه مروارید»، «آب معدنی»، «غار یخی چما»، «پیست اسکی» چلگرد، روستای «سرآقاسید»، «آبشار شیخ علیخان» و «دشت لاله های واژگون»، هنگام بهار و به خصوص در اردیبهشت ماه که برف کوهستانی آب شده، جریان بیشتری مییابد و طبیعتگردان را به سوی خود فرا میخواند.
آب این تونل که از رود ماربر و بلندیهای دزکوه سیراب میشود، در درازنای تاریخ ایران یکی از سرچشمه‌های رودخانه «کارون» بوده است، که امروزه به زاینده رود میریزد. ناگفته نماند که این جابجایی ها همچنین پژوهشگران نگرانیهای زیست محیطی را به دنبال داشته است.
نخستین بار در تاریخ ایران، شاهنشاهان ساسانی بودند که به کوشش هایی برای تونل سازی از کوهرنگ دست زدند. از دیگر کوششهای ویژه برجای مانده از دیگر دوران تا به امروز، برنامه های آبرسانی پادشاهان صفوی بود که برای ساماندهی آب زاینده رود در پایتخت به فکر افتادند از سرچشمه های کارون بهره ببرند.
شاه تهماسب در میانه سده دهم خورشیدی فرمان داد تا با کندن کوه «کارکنان» آبراهی پدید آورند. پس از او نیز شاه عباس در پایان سده دهم خورشیدی، برای پیوند دادن آب کارون به زاینده رود دستور داد تا سنگهای کوهستانی گردنه کوهرنگ به چلگرد با ضرب تیشه بختیاری ها شکافته شود.
سرانجام در دوران پهلوی به سال 1332 خورشیدی آبراه یکم کوهرنگ و پس از آن در دوران انقلاب اسلامی به سال 1366 آبراه دوم کوهرنگ راه اندازی شد. ساخت آبراه سوم کوهرنگ، به نام «بیرگان»، نیز از سال 1377 آغاز یافت که پس از بیست سال سرانجام در سال 1396 خورشیدی راهاندازی شد.
منبع : visitiran.ir/fa
