قالی بافی کرمان
امروزه نام کرمان با قالی آن مترادف است این شهر، از حیث قدمت، یکی از پنج شهر تاریخی و قدیمی ایران است و از دیرباز یکی از مراکز مهم قالی بافی ایران به شمار می رفته است. تاریخ بافت قالی در کرمان به قرنها پیش، و حتی قبل از دوران صفویه می رسد. از قدیمی ترین قالی های این منطقه می توان به تخته فرشی در موزه ی حضرت رضا (علیه السلام) اشاره کرد که پیشینه آن بالغ بر پانصد سال است. قالی این منطقه همانند سایر مناطق ایران فراز و نشیب های بسیاری از سر گذرانده است.
کارشناسان، دوران صفویه را دوره اوج قالی بافی کرمان می دانند. در عصر قاجار صنعت بازرگانی قالی در این منطقه از رونق افتاد به طوری که تا اواخر قرن نوزدهم تنها شش کارگاه فعال دایر بود و تعداد دارهای قالی از سی عدد تجاوز نمی کرد. بعد از گذر از دوران رکود کار قالی بافی در کرمان رونق و توسعه ی دوباره پیدا کرد و کارگاه های زیادی به منظور صادرات قالی این منطقه به کشورهای آمریکا و انگلستان تأسیس شد به شکلی که در اوایل قرن بیستم هزاران دار قالی و صدها کارگاه فعال در مناطق مختلف این استان دایر شد.
از ویژگی خاص این قالی با صرف نظر از اصالت و تنوع طرحها، میتوان به “رنگرزی” آن اشاره کرد که برخی آن را شادترین قالی ایران نامیده اند. وسعت و تنوع رنگها در قالی کرمان به 30 رنگ میرسد که از ترکیب رنگ های مختلف گیاهی به دست می آید و رنگرزان این رنگ ها را به شیوه ی سنتی تولید می کنند. از جمله رنگ های غیرنباتی رنگ لاکی یا گٌلخواری را میتوان نام برد که رنگ قرمز آتشی چشمگیری است و از قرمزدانه به دست می آید.
طرح های قالی کرمان از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است. از میان معروف ترین طرح ها میتوان به لَچک و تُرنج کَفساده ی گُلدار و بیگُلِ کَفساده ی معمولی، خوشه انگوری، درختی، 33 پل، برگ چغندری، قاب قرآنی، انواع بوته مخصوصاً بته جقه ای، نقشه های تکراری یا طرح هایی نظیر خشتی لوزی، گوبلن و گل فرنگ اشاره کرد. از میان این طرحها طرح درختی به ده ها نوع مختلف کشیده می شود. طرح شاه عباسی نیز که یکی از شاخه های طرح خوشه انگوری است، بیشترین نقش از انواع فرش کرمان را در گذشته به خود اختصاص داده بود و امروزه دارای ده ها سبک و فرم مختلف است.
منبع : visitiran.ir/fa
