ارگ کریمخانی

ارگ کریمخانی

ارگ کریمخانی در مرکز شهر شیراز واقع شده است و قدمت آن مربوط به دوره ی سلطنت زندیه می باشد، کریم خان زند بعد از آنکه شیراز را بعنوان پایتخت و این ارگ را مکان زندگی انتخاب کرد به ارگ کریمخانی معروف شد.

ارگ کریمخانی در سال 1108 هجری قمری به دستور کریم خان زند ساخته شد که در زمان پهلوی به زندان تبدیل شد و سال 1350 به میراث فرهنگی واگذار شد برای آشنایی بیشتر با ارگ کریمخانی با ایران نیهون همراه باشید.

موقعیت جغرافیایی

ارگ کریمخانی در مرکز شهر شیراز و در خیابان کریم خان زند و نبش میدان شهدا در جوار مجموعه بازار وکیل قرار دارد.

تاریخچه ارگ کریمخانی

این بنا در سال 1108 هجری قمری و زمان حکومت زندیان در شیراز ساخته شده است، کریم خان در آن زمان از بهترین معماران و بهترین مصالح استفاده کرد و این بنای زیبا را در زمان کوتاهی بسازند.ارگ کریمخانی در دوره های مختلف کاربرد های متفاوتی داشته است دوره ایی محل زندگی شاهان و فرمانروایان، زندان و بعد از آن به میراث فرهنگی و موزه تبدیل شده است.

طراحی بنا

ساختمان ارگ تلفیقی از دو معماری مسکونی و نظامی می باشد که بخش درونی ارگ با ایوان ها و اتاق های نقاشی شده، آبنماها و باغچه ها ظرافت های خاص خود را دارد.سه ضلع بنا شمال، جنوب و غرب هر کدام شامل یک ایوان و شش اتاق مسکونی در دو طرفش است.در ضلع شرقی ارگ حمامی خصوصی وجود دارد که شامل برخی امکانات خدماتی دیگر نیز می باشد.

برج و باروی چهارگانه به همراه خندقی که قبلا حفر شده بود نقش دفاعی بنا را داشته است، ضخامت دیوارها در پایه 3 متر و در بالا 12 متر است و حدود ارتفاع برج ها نیز 14 متر می باشد و جنسشان از آجر است.یکی از برج های این ارگ همانند برج پیتزا کج شده است و به همین دلیل یکی از جاهای دیدنی شیراز شده است.

معماری ارگ کریمخانی

نمای بیرونی ارگ کریمخانی آجری با دیواره های کنگره دار و ارتفاع 12 متر گهه هر گوشه آن یک برج 14 متری بنا شده است، لبه های دیوار جان پناه های بسیار مناسبی جهت دیده بانی و تیراندازی به هنگام جنگ ساخته شده است.

معماری

مصالح عمده به کار رفته در بنا آجر و سنگ است که تنهاسنگ مرمر که از تبریز آورده شده استفاده می شود، دیوارهای ارگ بسیار ضخیم و نفوذناپذیر هستند که بیشترین ضخامت دیوارها در دیوارهای بیرونی ارگ وجود دارد.برج های ارگ کریمخانی سه طبقه مجزا هستند و توسط راه پله هایی به صورت دورانی قابل رفت و آمد می باشند، در قسمت ورودی ارگ در نمای بیرونی یک تابلوی کاشی کاری که صحنه نبرد رستم با دیو سفید مزین شده که مربوط به دوره ی قاجار می باشد.

تمامی اتاق ها از قسمت داخل به هم مرتبط هستند و بدون بیرون آمدن از فضای داخلی می توانند رفت و آمد کنند، ورودی اتاق ها روبرو یکدیگر است و تنها یک فضای راهرو مانند بین دو اتاق فاصله انداخته است.اتاق های کوچک بالای راهروها با تزیینات مشابه قرارگرفته اند ولی در نقاشی آن مواد و مصالح با درجه پایین تر بکار رفته است.

فضای شاهنشین در سه ضلع غربی و جنوبی و شمالی واقع شده و به تالار بلند پایه معروف بوده است، شاهنشین های شمالی برای زمستان ها مناسب است و در جبهه ی غربی شاهنشین اصلی که روبروی حوض بزرگ است قرار دارد.

آبرسانی مجموعه ارگ کریمخانی از آب قنات رکن آباد می باشد که آب این قنات بهترین آب در شیراز محسوب می شود و در حال حاضر با خراب شدن قنات سیستم آبرسانی ارگ نیز با مشکل مواجه شده است.
در حال حاضر این مجموعه به عنوان یک بنای تاریخی و دیدنی محسوب می شود گه هرساله گردشگران بسیاری از سراسر دنیا برای دیدن این بنای تاریخی می آیند.