زن ژاپنی روبات شبانه روزی
زنان ژاپنی با توجه به انواع مشغلههايي كه در خانه دارند، كار خويش را در بيرون از منزل، از ساعت نه صبح آغاز ميكنند و تا پنج بعد از ظهر ادامه ميدهند. در ادامه با ایران نیهون همراه باشید.
در كشور صنعتي ژاپن، بيشترين بار زندگي خانوادگي و اجتماعي بر دوش زنان است. آنان در كمال صبر و بردباري با توجه به مشكلات جامعه صنعتي درصدد رفع مشكلات خانواده و از طرفي، تهيه نيازمنديهاي آن هستند تا آسايش را براي همسر و فرزندان خويش فراهم سازند.
آن چه دشواري را براي زنان ژاپني دو چندان ميكند، حضور اجتماعي ايشان است و اين كه پا به پاي مردان، در امور جاري جامعه همكاري تنگاتنگ دارند؛ آنها هم بايد رضايت همسر و فرزندان و هم كارفرما را تأمين كنند؛ و اين بسيار مشكل و طاقت فرساست؛ زيرا زندگي در دنياي صنعت، فرهنگ خاص خود را دارد كه هرگز با بافت زندگي سنتي ژاپنيها تلفيق نخواهد شد.
تهيه صبحانه گرم و به صورت هر روز براي تمام افراد خانواده، از مواردي است كه زنان ژاپني را وا ميدارد تا هر روز پنج صبح، پيش از همگان از خواب برخيزند و بعد از تهيه صبحانه، فرزندان خويش را راهي مدرسه كنند. سپس همسر خود را با ناهار از قبل تهيه شده، راهي محل كار سازند.
بعد از راهي شدن همسر و فرزندان، زن خانواده بايد رختخوابهاي آنان را كه روي تاتاميها پهن شده جمع آوري كند و در كمدهاي كشويي كه در ديوار جاسازي شده اند قرار دهد (تاتامي: نوعي كفپوش).
پس از مرتب كردن خانه، تازه زنان خود را براي كار در محيطهاي اجتماعي – كارخانهها، شركتها و … – آماده ميكنند. به علاوه، هر زن ژاپني بعد از پايان كار خود، هنگام بازگشت به منزل، حتماً سري به سوپر ماركت محله خواهد زد تا مواد غذايي لازم را، براي تهيه شام و صبحانه فردا خريداري كند.
مردان ژاپني هنگام بازگشت به منزل، پيش از هر كار، حمام ميكنند و دقايقي را در حوضچههاي آب گرم غوطه ور ميشوند تا خستگي دنياي صنعت را از تن به در كنند.
در اين زمان، زنان به تهيه و طبخ غذا مشغول اند؛ ضمن آن كه كارهاي عقب ماندهي خانه را انجام ميدهند. از طرفي به دروس فرزندان نيز رسيدگي ميكنند.
واقعيت آن است كه زنان ژاپني به مراتب بيش از مردان اين كشور زحمت ميكشند و فعاليت ميكنند، اما با تمام خدماتي كه آنان متقبل ميشوند. حقوقشان توسط مردان ناديده گرفته ميشود. هر زن ژاپني در طول شبانه روز همانند يك روبات كار ميكند تا بتواند زندگي اجتماعي و ماشيني خود را مهار سازد؛ و اين عمل هر روز تكرار ميشود.
اصولاً زندگي در جوامع صنعتي، به ويژه ژاپن مشكلات روحي و عاطفي بسياري به همراه دارد. اما زنان ژاپني فوق العاده خانواده دوست هستند؛ و با تمام فشارهاي روحي، رواني و جسمي، طول عمر در مردم اين كشور زياد است؛ به طوري كه ژاپن، كهنسالترين كشور جهان محسوب ميشود.
بانوان زنان ژاپنیی و آرايش
زنان ژاپني اغلب موهايي نرم دارند؛ اما آرزومند داشتن موهاي مجعد هستند. آنان در اجتماع، عموماً از كت و دامن و گاه شلوار استفاده ميكنند و نهايت سليقه را در آرايش و انتخاب لباس به كار ميگيرند. بانوان ژاپني آرايش صورت را بسيار بسيار ساده انجام ميدهند. در اين كشور، مردان عموماً موهاي خود را چرب ميكنند و زنان موي كوتاه دارند؛ اما موي دختران بلند و همراه با چتري است كه اين تفاوت در آرايش مو، يكي از علامتهاي ازدواج در ميان بانوان ژاپني است.
لباس، نماد شخصيت زنان ژاپني
كيمونو لباس سنتي و رسمي مردم ژاپن است. كيمونوي خانمها عمدتاً از جنس ابريشم است و شلوار آن رنگهاي شاد و روشن دارد. در كيمونو هرگز دكمه اي به كار نميرود. اين لباس در زنان توسط شالهاي پهن ابريشمي كه مزين به نقش و نگار است و به آن ابي (= كمربند) گويند مهار ميشود.
آستينهاي لباس كيمونو بلند گشاد است و از آن به عنوان جيب استفاده ميشود؛ به اين ترتيب كه در آن دستمال يا كيف پول مخصوص خود را كه از پارچه زربافت است قرار ميدهند. در فصل گرما بادبزن از ديگر وسايل همراه لباس است كه زنان بيشتر مورد استفاده قرار ميدهند.
كيمونوي خانمها اغلب از ابريشم است و بايد در زير آن زيرپوشي ابريشمي و سفيد پوشيده شود كه در بعضي مدلهاي گرانبها به دو زيرپوش هم ميرسد تا ضمن گرفتن حرارت بدن لباس را برجستهتر نشان دهد.
آن چه در هر دو البسه (مردان و زنان) مهم است، پوشيدن جورابهاي سفيدي است كه انگشت شصت را از ديگر انگشتان پا مجزا ميكند تا صندلهاي مخصوص ژاپني به راحتي در پا قرار گيرد. اين صندلها براي زنان ژاپني به شكل بيضي است و رنگهاي متنوع و شادي دارد؛ اما براي مردها تختهاي مستطيل شكل است كه روي آن ضربدري از الياف تعبيه شده و به آن «گتا» گويند.
از آن جا كه پوشيدن كيمونو به مهارتي خاص نياز دارد. آموزش قبلي آن توسط پدربزرگها و مادربزرگها انجام ميشود.
نوع آرايش مو و شيوه گره زدن شالهاي پهن براي مهار كردن لباس به دور كمر، زنان و دختران ژاپني را از يكديگر متمايز ميكند.
شخصيت زنان و دختران ژاپني در لباسهاي كيمونو بسيار متفاوت تر از آن چيزي است كه هر روز در اجتماع ظهور دارند؛ زيرا راه رفتن، نشستن، برخاستن و آداب معاشرت در اين لباس بسيار ويژه و خاص صورت ميگيرد. اين ميان، گامهاي كوتاه و حساب شده در نجابت زنان تأثيري عجيب دارد كه به هنگام بالا و پايين رفتن از پلهها به صورت مورب انجام ميشود.
مهمترين موضوع آداب معاشرت در لباس سنتي ژاپن طريقه نشستن است كه به آن «يس زا» گويند. به علت بستن شال به روي شكم دور كمر، بدن كاملاً مستقيم است و هرگز نبايد خم شود؛ ضمن آن كه مقدار خوراك بسيار كم و ساعتها دو زانو به روي پاشنه پا نشستن طاقت فرساست.
امروز مدارسي مخصوص وجود دارند كه شيوه زندگي سنتي از جمله پوشيدن، راه رفتن و آداب معاشرت مربوط به لباس كيمونو را به علاقه مندان ميآموزند.
خانواده و غذا
ژاپنيها غذاي خود را با دو چوب نازك كه به آن «هاشي» گويند، تناول ميكنند كه در واقع نقش قاشق و چنگال را دارد. غذاي گرم كه توسط زن خانواده تهيه و طبخ ميشود، اغلب گوهان (برنج) است و گاه سوپي در كنار آن ديده ميشود. ژاپنيها در خانه عموماً از ظروف كوچك براي صرف غذا استفاده ميكنند. آنها در پيالههاي كوچك، برنج ميريزند. آن را نزديك دهان خود قرار ميدهند و باهاشي غذاي خود را تندتند راهي دهانشان ميكنند.
چنانچه ميهمان خانواده اي ژاپني باشيد
خانم خانه سوپ خوشمزه اي براي شما ميآورد كه بايستي آن را “هورت” بكشيد و با نفسهاي عميق نوش جان كنيد. يكي از رسوم و آداب غذا خوردن در ژاپن آن است كه پيش از صرف غذا ليوان افراد حاضر از نوشيدني پر ميشود. به علاوه، ليوان هر كس بعد از نوشيدن، به سرعت بايد توسط فرد ديگري پر شود. اين عمل در خانوادههاي ژاپني توسط خانمها صورت ميگيرد.
تنوع در غذاهاي ژاپني بسيار است؛ زنان خانواده اغلب يك نوع غذا با حجم زياد براي خانواده تهيه نميكنند؛ بلكه حجم غذاها بسيار كم اما داراي تنوع است؛ و اعضاي خانواده به مقدار كافي از هر كدام مصرف ميكنند.
در تمام محلههاي ژاپن رستورانهاي سنتي وجود دارد كه همان قهوه خانههاي خودمان محسوب ميشوند و از معروف رين غذاهاي آنها لامه (نوعي شوربا) است كه طرفداران زيادي دارد. در سوپر ماركتها و فروشگاههاي بزرگ نيز ميتوان غذاهاي خانگي را در ظروف يك بار مصرف خريداري كرد.