خانه تاریخی زند
خانه تاریخی زند یا موزه مردم شناسی قم در محله و بافت قدیم شهری که به محله ی چهارمردان شهرت دارد واقع شده است. این بنا در واقع از ادغام دو خانه که متعلق به دو برادر با نام های حاج قلی خان و حاج علی خان از بازماندگان دوران قاجار است ساخته شده است که پس از مرمتی که در سال 1380 خورشیدی در این دو خانه انجام شد به صورت یک عمارت درآمد و از آن سال تا به امروز تغییر کاربری داده و تحت عنوان موزه ی مردم شناسی قم فعالیت می کند. معماری بنا کاملا منطبق با معماری مناطق کویری ایران است وجود بادگیر های بسیار زیبا جهت تهویه منازل بیش از هر چیزی شاید در ساختار آن جالب توجه باشد. از مصالح استفاده شده در بنا می توان به آجر، سنگ، گچ و چوب اشاره کرد که همگی از ویژگی های برجسته ی معماری در ابنیه ی دوران قاجار به شمار می رود.
این خانه موزه از دو حیاط تشکیل شده که هر کدام متعلق به خانه ی یکی از برادران بوده است. این موزه از چهارده اتاق تشکیل شده است و در ها و پنجره های عمارت همگی اتاق ها از چوب های مرغوبی چون گردو و ون ساخته شده اند. هدف اصلی از تشکیل موزه ی مردم شناسی قم و سایر موزه های مردم شناسی به نمایش گذاشتن نشانه های سنتی و قومی یک کشور و یا منطقه ای از آن است. هدف اصلی از تشکیل این موزه شناساندن ارزشهای اقتصادی، اجتماعی، فنی و فرهنگی این نشانه ها و اشیا و نمادها به مردمی است که آنها را بکار می گرفته اند و می گیرند. این موزه همچنین فعالیت های معنوی و مادی زندگی را با به نمایش گذاشن اشیا و ابزار گوناگون و توضیح اهمیت آنها در تکامل فنون تولیدی و رابطه ای که با تعالی فرهنگ معنوی دارد بیان می کند.
خانه موزه ی مردم شناسی قم تنها موزه ی مردم شناسی این شهر است و در آن از طریق مجسمه ها و شرح وقایع مختلف سبک زندگی مردم را در دوره های مختلف تاریخی ایران بازنمایی می کند و در کنار این مجموعه اشیا خانگی، وسایل کار، لوازم کشاورزی، پوشاک و نحوه ی چیدمان وسایل به همان سبک و سیاق زندگی در گذشته پرداخته است. در بخش دیگر این موزه آثاری تاریخی مربوط به دوران اسلامی همچون سفالینه های سلجوقی با قدمتی در حدود 800 سال قبل، منبر چوبی با پیشینه 600 سال قبل و آثار جالب توجه دیگری نیز نمایش داده می شود.
منبع : visitiran.ir/fa
