موزه ی مشاهیر و مفاخر ملی خراسان جنوبی
این موزه تحت عنوان «موزه مشاهیر و مفاخر ملی» از سال 1382 در خان تاریخی پردلی، قدیمی ترین ساختمان باغ و عمارت جهانی اکبریه بیرجند (مربوط به اواخر دوره ی زندیه)، در بنایی به مساحت 180 متر مربع که ارگ حکومتی امیر علم خان بزرگ «حشمت الملک علم» بود در بافت تاریخی بیرجند فعالیت می کرد. از اردیبهشت ماه 1393 به منظور غنی سازی محتوایی، ساماندهی اطلاعات و انتقال به مجموعه جهانی اکبریه موزه موقتاً غیرفعال شد و در فروردین ماه سال 1394 مجدداً با محتوایی نو و چهره ای متفاوت در مکانی جدید آغاز به کار کرد و در نهایت، در اردیبهشت ماه سال 1394 همزمان با هفته ی میراث فرهنگی به صورت رسمی افتتاح شد.
در این موزه مجموعه‌ای از زندگینامه‌ها، اسناد و نسخ خطی، تألیفات، نشانه‌های ملی، علمی و ادبی، لوح‌ها، عکس‌ها و لوازم شخصی بزرگان علمی و فرهنگی این خطه از ایران زمین وجود دارد. همچنین موزه در قالب تصاویر برجسته و زندگینامه، به معرفی 30 تن از مشاهیر و مفاخر برجسته ی استان که در سه زمینه ی علمی، ادبی و مذهبی در سطح ملی شهره و مطرح بوده اند به معرفی آثار و تألیفات ایشان می پردازد.
آثار این موزه بر اساس دوره بندی تاریخی از قرن هفتم تا سیزدهم هجری شمسی در دو بخش کلی و در دو طبقه به نمایش گذاشته شده است. از جمله مفاخر قدیمی استان که در این موزه معرفی شده اند، می توان به ابن حسام خوسفی، حکیم نزاری، حکیم بوذرجمهر قاینی، عبدالعلی بیرجندی و بدیع الزمان فروزانفر اشاره کرد. همچنین چند تن از پدران علم ایران که از مشاهیر استان هستند نیز در این موزه معرفی شده اند، که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. پروفسور محمد حسن گنجی، پدر علم جغرافیای نوین و هواشناسی ایران
2. دکتر مهدی بلالی مود، پدر علم سم شناسی ایران
3. دکتر کاظم معتمد نژاد، پدر علم ارتباطات ایران
4. دکتر غلامحسین شکوهی، پدر علم تعلیم و تربیت ایران
5. دکتر سید محمد مشکوه، پدر علم اقتصاد نوین ایران
6. دکتر علی اکبر بهرمان، پدر علم ارتودنسی ایران
در بخش آثار و یادمان های موزه نیز به جمعآوری و نمایش تألیفات برخی از این بزرگان پرداخته میشود. از نمونه‌های جالب توجه در این موزه، اوراقی از نگاره‌های مینیاتورهایی است که بر اساس دیوان خاوران‌نامه در شرح دلاوری‌های حضرت علی (ع) توسط فرهاد نقاش در قرن نهم مصور شده است.
منبع : visitiran.ir/fa
