موزه مفاخر دینی اردبیل
موزه مفاخر دینی اردبیل به سال 1382 خورشیدی بازگشایی شد. این موزه در خانه ای تاریخی به نام میرفتاحی واقع در میدان امام حسین شهر اردبیل قرار دارد. پیشینه این خانه به اواخر دوران قاجار می رسد و در دوران پهلوی به سال 1312 خورشیدی به-عنوان نخستین دبیرستان دخترانه شهر اردبیل مورد استفاده قرار گرفت و تا مدتها تح همین عنوان فعالیت می کرد. این خانه توسط یکی از تجار این شهر به نام حاج میرفتاح در یکی از محلات قدیمی شهر که بانام تازه میدان یا قنبلان معروف است ساخته شد. معماری بنا از سبک خانه های ایرانی در دوران قاجار پیروی کرده است و دارای اندرونی و بیرونی است. مساحت اندرونی خانه هزار و صد متر مربع و مساحت بیرونی آن ششصد متر مربع است.
از تزیینات بنا می توان به آجرکاری، ارسیهای زیبا، شیشه های رنگی و نقوش اسلیمی اشاره کرد. این عمارت در سال 1382 توسط بازماندگانش به سازمان میراث فرهنگی تقدیم شد و از آنجایی که این خاندان از علما و محصلین شهر اردبیل بودند این خانه تاریخی به موزه مفاخر دینی تبدیل شد. در این موزه تابلوهای نقاشی، عکس و تندیسهایی از عالمان شهیر اردبیل به نمایش درآمده است. علمایی که در این موزه معرفی شده اند عبارتند از احمد مقدس (مرجع تقلید)، میرزا محسن مجتهد اردبیلی، میر صالح مجتهد انواری، سید مرتضی خلخالی، میرزا علی-اکبر مجتهد اردبیلی، سید یونس موسوی اردبیلی و بسیار علمای عالیقدر دیگری نام برد. غالب این علمفاخر دینی بهدرجه اجتهاد رسیده بوده اند. اجتهاد به معنای بالاترین مقام علمی در دانش فقه اسلامی است و به معنای توانایی استنباط احکام شرعی از منابع دینی است. شخصی که بهمرتبهی اجتهاد برسد مجتهد یا فقیه نامیده می شود. برای مجتهد شدن فرد باید بر علوم مختلفی مسلط شود ادبیات عربی، اصول فقه و منطق بخش کوچکی از علومی است که مجتهدان فرا میگیرند. در موزه مفاخر دینی اردبیل برای معرفی بهتر این عالمان دینی کتابی تحت عنوان گوهرهای شب چراغ حاوی زندگینامه و نقاشیهای ایشان بهچاپ رسیده است و زندگینامهی آنها در آن به تفصیل بیان شده است.
نقاشی های موزه همگی توسط هنرمند نقاش اردبیلی “حسن مردانه” به تصویر کشید شده است. و علاوه بر نقاشی های این بزرگان کتبهای نفیس، دستخط و یادگاری هایی که از این علمای دین به جا مانده نیز در موزه نگهداری و نمایش داده می شود.
منبع : visitiran.ir/fa