موزه چهار فصل
موزه چهار فصل (حمام چهار فصل) اراک یکی از زیباترین آثار معماری و کاشیکاری ایران در قرون اخیر است، و به عنوان بزرگترین حمام تاریخی ایران شناخته می شود؛ شاید به جرأت بتوان گفت که این حمام با تزئینات ویژه آن در کشورهای اسلامی اثری منحصربه فرد است. وجود نقاشی‌ها و نگاره‌هایی از چهار فصل سال که در چهار گوشهی این حمام وجود دارد علت نامگذاری آن بوده است. این بنا به دست حاج محمد ابراهیم خوانساری (زاده ۱۲۳۲- درگذشت ۱۲۹۷) در زمان احمد شاه قاجار ساخته شد. این حمام تنها حمام کشور است که در آن قسمتی مجزا برای اقلیت‌های مذهبی وجود دارد.
این مجموعه کم نظیر در ضلع شرقی خیابان شاهپور قدیم و خیابان دکتر بهشتی (عباس‌آباد) فعلی واقع است. ساختمان حمام با شکل گیری اراک در حدود 100 سال پیش و در زمان حکومت احمدشاه قاجار به دست شخصی به نام حاج محمد ابراهیم خوانساری ساخته شد. این حمام با مساحتی حدود شانزده هزار متر مربع به گونهای ساخته شده است که آب موردنیاز آن از آب جاری قنات تامین می شده و به منظور سهولت تامین آب و همچنین حفظ گرما و حرارت، کف حمام حدود سه تا 5/3 متر از کف خیابان پایین تر ساخته شده است. از جمله ویژگی های معماری سربینه حمام با ۸ ستون و گنبد رفیع آن است که با آجر، ملات گچ و آهک ساخته شده است.
علاوه بر طرح قرینه سازی و رسمی بندی‌ها و نحوه ستون‌بندیها و کاشیکاری‌های قالبی و پیچکی و گچ بری های چشم نواز و نقاشی های تاریخی و طرح های اسلیمی‌اش، در تمام سطح سربینه مردانه هر بیننده ای را به خود جذب می کند. هم اکنون از مساحت حدود 16 هزار متریِ بنا، حدود 5 هزار متر آن از جمله سربینه مردانه و گرمخانه، رختکن و هشتی بین گرمخانه و رختکن به موزه اختصاص یافته است و اشیاء بسیار مهمی متعلق به دوره های مختلف قبل و بعد از اسلام در آن نگهداری میشود. اشیای تاریخی مانند ظروف و کاسه های سفالی، سکه های دوره های مختلف تاریخی، عقدنامه های دوره قاجار، کتاب ها و نسخه های خطی، ظروف مسی و قلمزنی، اسباب قدیمی حمام، خمره های سفالی، لوازم ریسندگی، بخشی از محراب تاریخی و ارزشمند مسجد جامع ساوه و لوازم ریسندگی و بافت فرش همچنین اشیاء به دست آمده در کاوش های منطقهی باستانی زلف‌آباد فراهان در آن نگهداری می شود.
منبع : visitiran.ir/fa
