شهر بسطام در نزدیکی شاهرود را می‌توان شهر عرفا دانست. این شهر علاوه بر میزبانی از آرامگاه بایزید بسطامی، آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی را نیز در خود جای داده است.
شیخ ابوالحسن خرقانی یکی ازعرفای بزرگ ایران در قرن چهارم و پنجم هجری است. خواجه عبدالله انصاری از مریدان و شاگردان این عارف بزرگ بود و در یادداشت‌های خود از شیخ ابوالحسن خرقانی به نیکی یاد کرده است. علاوه بر این، افراد دیگری همچون ابوالقاسم قشیری، جواد نوربخش و ابوالعباس قصاب آملی نیز در یادداشت‌های خود از شیخ ابوالحسن خرقانی یاد کرده‌اند. شیخ بوالحسن خرقانی، بایزید بسطامی را مقتدای خود می‌دانسته است.
یکی از حکایت‌های معروف درباره‌ی شیخ ابوالحسن خرقانی، نوشته‌ای‌ست که بر سر در خانقاه او قرار داشته است: «هر که در این سرا در آید نانش دهید و از ایمانش مپرسید، چه آن کس که به درگاه باری تعالی به جان ارزد البته بر خوان ابوالحسن به نان ارزد».
شیخ ابوالحسن خرقانی از جمله عرفایی است که نقش پررنگی در حفظ فرهنگ ایرانی داشته است اما متاسفانه در میان عموم مردم کمتر شناخته شده است. بر اساس برخی روایات، سلطان محمود غزنوی به ملاقات شیخ ابوالحسن خرقانی رفته و از او پندهایی گرفته است.
ساختمان پیشین آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی بنای ساده‌ای بود تا این که در سال ۱۳۵۲ خورشیدی بنای تازه‌ای بر سر مزار این عارف نامدار ساخته شد. در حال حاضر آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی در میان باغی باصفا قرار دارد. در گذشته مسجدی در نزدیکی مزار ابوالحسن وجود داشته که اکنون تنها محراب آن باقی مانده است.
آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی به شیوه باغ ایرانی طراحی شده و نهر آبی در میان آن جاری است. ساختمانی آجری که ورودی آن در میان دو ردیف از درختان بلند طراحی شده، به بنای آرامگاه جلوه‌ای بیشتر بخشیده است. چند تندیس از شیخ ابوالحسن خرقانی نیز در محوطه آرامگاه وجود دارد.
آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی در روستای خرقان و در شمال بسطام، از توابع شهرستان شاهرود قرار دارد. در این مجموعه اقامتگاه‌هایی نیز برای گردشگران ساخته شده است.
مجموعه تاریخی – فرهنگی آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
