گبه بافی بوشهر
گبه بافی برجسته ترین صنایع دستی استان بوشهر است که تقریبا در اکثر نقاط روستایی و حتی در بعضی مناطق شهری رایج است و شغل اول یا حرفه دوم تعداد زیادی از خانواده ها محسوب می شود. بافت گبه شبیه به بافت قالی است ولی تفاوت آن در تعداد پودهای بلند و ضخیم، رنگ، طرح و ابعاد آن است. در بافت گبه، حاشیه و نقوش طبق اصول متداول قالی بافته نمی شود. ممکن است گبه ای حاشیه نداشته باشد یا نقوش آن قرینه نباشد. به طور کلی، می توان گفت نقوش گبه مانند نقاشی کودکان است، ساده و بدون آلایش و با الهام از طبیعت اطراف بافنده خلق شده است.
گبه ذهنی بافت است و بافنده آن آزاد است هرچه پیرامون خود می بیند و دوست دارد، در هرجای گبه که می خواهد ببافد. تفاوت دیگر گبه با قالی در رنگ بندی آن است؛ پشم های به کار رفته در بافت گبه خودرنگ است و امروزه به خاطر نقوش خاص و ساده آن طرفداران بسیاری پیدا کرده است. زمینه گبه های بوشهری اکثراً به رنگ های سفید، شیری، قهوه ای، سیاه و خاکستری است و نقوش روی گبه به رنگ های مشکی، حنایی، قرمز، سرمهایی و غیره است. بیشتر بافندگان استان بوشهر که غالباً متشکل از زنان و دختران هستند یک یا چند طرح را در ذهن دارند و در بافت آن ماهر هستند. در مجموع می توان گفت وجه مشترک تمامی گبه های تولیدی در این استان به گونه ای نقش پردازی سنتی است که طی قرن ها پرورش یافته و به نوعی از ارزش هنری ویژه ای برخوردار است.
مواد اولیه مورد استفاده در بافت گبه های سنتی غالباً از دامداران ساکن در همان منطقه تهیه می شود. امروزه تولید گبه در استان بوشهر به سفارش کشورهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس انجام می شود و این امر سبب استفاده از رنگ رزی گیاهیِ نخ ها و به کار بردن رنگ های آبی، سبز، زرد و پرتقالی در زمینه گبه شده است. نقوش مورد استفاده در گبه های صادراتی شامل نقوش حیوانی و عروسکی است. از عمده ترین طرح های گبه های سنتی استان بوشهر می توان به لنگر، خشت، چنگ، شکار، صور هندسی و نگاره های پرندگان و حیوانات یا انواع گل ترنج اشاره کرد. مراکز مهم تولید گبه در استان بوشهر عبارتند از: روستای شول، کمالی، بهمنیاری، محمدصالحی، سرخره، ذکریایی، بامنیر، مالمحمود، خلیفهای، عطیبه، دهداران و بسیاری دیگر.
منبع : visitiran.ir/fa
