موزه چینی خانه شیخ صفی اردبیل

موزه چینی خانه شیخ صفی اردبیل

نقد و بررسی

توضیحات

موزه چینی خانه شیخ صفی

مجموعه‌ نفیس بقعه‌ شیخ صفی‌الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی‌الدین اردبیلی، جد سلاطین صفویه، در سال ۷۳۵ ه‍.ق. به دست فرزند وی صدرالدین موسی بنا شد. چینی خانه یکی از زیباترین تالارهای دوران شاه عباس صفوی در اردبیل است که بیش از 400 سال پیش به‌ دست شیخ بهایی طراحی شد. چینی خانه 1256 محفظه دارد که در همه آنها چینی‌ های اهدایی امپراتور چین به شاه عباس به مناسبت احیای جاده ابریشم و چینی‌ هایی که از طرف دولت ایران به کشور چین سفارش شده بود، قرار گرفته است. ظروف چینی پس از رسیدن به ایران توسط هنرمندان حکاک در اصفهان به مهر «بنده شاه ولایت عباس» ممهور و به اردبیل فرستاده می‌ شد تا در محفظه‌ های تالار چینی خانه گیرد. شاه عباس برای استراحت یا چله‌نشینی در زمان‌ های سفر به اردبیل، در تالار چینی خانه اقامت می‌ کرد.

در تاریخ این‌ گونه نقل شده است که بعد از عهدنامه ترکمنچای، به دستور ژنرال باسکویچ نیروهای روس بیش از ۸۵۰ عدد از ظروف چینی‌ نفیس و همچنین کتاب‌ های ارزشمند و نفیسی که در این تالار نگهداری می‌ شد را غارت کردند که در حال حاضر تعدادی از این آثار در موزه‌ ارمیتاژ و موزه دیگری در روسیه به نمایش گذاشته شده است. پس از این رویداد و در سال‌ های بعد باقی چینی‌ ها و کتب تاریخی از این موزه به اقصی نقاط ایران از جمله موزه‌ ملی در تهران و موزه‌ های شیراز و اصفهان منتقل شد. سرانجام در سال 1370 در روز جهانی موزه با انتقال بخشی از چینی‌ ها از موزه‌ ملی، تالار چینی‌خانه به طور رسمی گشایش یافت. در تالار چینی‌خانه مهرسنگی سلاطین صفوی با شش اسم از اسماء خداوند و گُل‌ های هشت پر به نشانه‌ عرفان پادشاهان صفوی و دوازده‌ پر نماد شیعه دوازده امامی بودن آنان، مجموعه‌ ای از فرامین شاهان و سکه‌ های نقره‌ دوره‌ صفوی دیده می‌ شود. همچینن، علاوه بر ظروف چینی زیبا و گلدان‌ های پرنقش و نگار، یک جلد قرآن نفیس به خط کوفی در این نخستین موزه‌ ایران دیده می‌ شود که سومین قرآن نفیس در ایران، از منظر قدمت، به شمار می‌ آید. این قرآن روی پوست آهو کتابت شده است و عمر آن به بیش از ۱۱۰۰ سال پیش می‌ رسد.

منبع : visitiran.ir/fa