مجموعه گنجعلی‌خان

مجموعه گنجعلی‌خان

مجموعه گنجعلی‌خان کرمان شامل میدان، بازار، مسجد، حمام، مدرسه، آب‎انبار و ضرابخانه است که به دستور «گنجعلی‎خان»، حاکم کرمان در دوره شاه‎ عباس صفوی ساخته شد. مجموعه ای که سده‎ هاست در قلب شهر تاریخی کرمان، میزبان گردشگران است.

یکی از زیباترین بخش‎ های مجموعه گنجعلی‌خان، حمام است که تاریخ ساخت آن به قرن یازدهم هجری قمری باز می گردد. این حمام تزئینات کاشی کاری منحصربه‎ فردی دارد و در برخی بخش ها نقوش انسانی و حیوانی هم به چشم می خورد.

«کسی نداده نشان در جهان چنین حمام»، بیتی است که بر سردر حمام گنجعلی‎خان به چشم می‎خورد و به حروف ابجد، تاریخ ساخت حمام را نشان می‎دهد. با ورود به حمام، راهرویی به چشم می‎آید که با تغییر مسیر، مانع دید مستقیم به فضای داخلی حمام می‎شود. این راهرو به سربینه که کارکرد رختکن حمام را دارد، ختم می‎شود.

بخش اصلی حمام گنجعلی‌خان که امروزه به موزه مردم ‎شناسی تبدیل شده، اشیایی از جمله تشت، تاس و وسایلی مانند انواع لُنگ، حنا، سدر، سینی‌، آیینه، شانه‌ و سنگ پا در آن به نمایش درآمده و مجسمه هایی در حال کیسه کشیدن و دلاکی هم در این بخش قرار داده شده است.

میدان گنجعلی‌خان، یکی دیگر از بخش های مهم این مجموعه است که از سه طرف توسط بازار احاطه شده است. در سال‎ های آغازین ساخت، میدان گنجعلی‎خان به مرکز اقتصادی شهر تبدیل شده بود و اجتماعات مردمی نیز در آن شکل می ‎گرفت.

میدان گنجعلی‎خان علاوه بر ورودی هایی به بازار، مدرس ه‎ای دارد که مسجد کوچکی هم برای استفاده طلاب علوم دینی برای آن ساخته شده است. ضرابخانه‎ میدان هم که در ضلع شمالی قرار دارد، امروزه تبدیل به موزه سکه شده است و از کلاه فرنگی روی سقف آن قابل شناسایی است. میدان آب انباری نیز دارد که به نام پسر گنجعلی‎خان، یعنی «علیمردان خان» نام‎گذاری شده است.

بازار کرمان به عنوان بخشی از مجموعه گنجعلی‎خان، مانند بازارهای سایر شهرهای بزرگ ایران، همواره شلوغ و پررونق بوده است. این بازار که در بخش جنوبی میدان قرار گرفته، به بازار زرگری منتهی می‎شود که با نام بازار قیصریه نیز معروف است.

از آن‎جا که کاروانسراها، یکی از مهم‎ترین سازه‎های مرتبط با سفر در ایران هستند، کاروانسرای مجموعه گنجعلی‎خان هم دربردارنده بخش مهمی از تاریخ سفر در کرمان است. این کاروانسرا در کنار سایر بخش‎های مجموعه گنجعلی‎خان، مقصد جذابی برای مسافران این شهر تاریخی به شمار می‎رود.

منبع : visitiran.ir/fa